Хиросима — Нагасаки

 

1945 йылдың 6 һәм 9 авгусында АҠШ бомбардировкаһынан Японияның Хиросима менән Нагасаки ҡалаларында 300 мең кеше һәләк булды, 370 мең кеше радиациянан һәм нур ауырыуынан әле лә яфа сигә. Хиросимала ошо фажиғә эҙемтәләренән һуңғы бер йылда һәләк булған 4 меңдән ашыу ҡорбандарҙың исемлеге 1985 йылдың 6 авгусында Тыныслыҡ паркында ҡәбергә күмелде.

 

1

 

Заманымдың

Һағыш тулы

Ҡара күҙе—

Атом-уттан

Иреп аҡҡан

Ике күҙе —

Хиросима,

Нагасаки.

 

Шул күҙҙәргә —

Ҡәберҙәргә

Ҡағыҙ яуа:

Йөҙ меңләгән

Ҡорбандарҙың

Иҫтәлеген

Иҫкә ала

Бөтә донъя.

 

Балыҡсылар,

Баҡсасылар

Исемдәре...

Бала-саға,

Ҡарт-ҡороноң

Исемдәре...

Әсәләрҙең,

Ҡыҙ-ҡырҡындың

Исемдәре...

Исемдәре...

 

 

2

 

Есемдәрен

Атом өткән,

Кәүҙәләре

Көлгә әйләнгән,

Ғүмер буйы

Ғазап сиккән

Кешеләрҙән—

Исемдәрҙән

Соҡор  тулды.

 

Гүйә, унда —

Ҡара гүргә —

Ап-аҡ ҡына

Күгәрсендәр

Инеп боҫто,

Әйтерһең дә,

Үлгәндәрҙең

Ҡалған йәне,

Леп-леп килеп,

Терт-терт итеп,

Ергә күсте.

 

3

Ҡара зиндан —

Хиросима,

Ҡара соҡор—

Нагасаки,

Ҡарай улар

Ҡорбандарҙың

Ялбарыулы

Күҙе менән:

Бер йәшкәҙәп,

Бер мөлдөрәп...

 

Унда күрәм:

Фажиғәһен

Заманымдың;

Фашизмдың

Ергә һалған

Яманатын.

Хиросима! —

Һора минән,

Һора унан, Нагасаки!—

Мин көтәмме,

Ул теләйме

Яңы атом

Касафатын?

Ҡасан ятып

Иҫән генә,

Иртән тороп

Имен генә,

Ҡаршыларбыҙ

Ҡурҡынысһыҙ

Алһыу таңын

Еребеҙҙең?

 

Нагасаки!—

Ағасаҡмы

Күҙ йәштәре

Әсәләрҙең,

Кәләштәрҙең,

Һөйгәндәрҙең

Киләсәктә?

Тол ҡатындар

Бағасаҡмы

Яу юлына,

Көтөп ирен?

 

Табасаҡмы

Бар етемдәр

Экрандарҙан,

Һәйкәлдәрҙән,

Архивтарҙан

Яуҙа ҡалған

Атайҙарын,

Бабайҙарын,

Урланылған

Бала сағын,—

Нагасаки?..

 

4

Нагасаки!—

Бала сағым,

Күҙе йызлап,

Тора ҡарап;

Бойоҡ ҡына,

Моңһоу ғына,

Атаһының

Ҡайтыр юлын

Өмөт менән

Ҡарай һаман.

 

Хиросима! —

Ҡара минең

Күҙҙәремә,

Ҡырҡ йыл түгел,

Йөҙ йыл үтһен,

Мин һаман шул —

Күҙҙәрендә

һағыш тулы

Һалдат улы.

 

Ул күҙҙәрҙә—

Бер ниндәй ҙә

Йәшерен уй,

Ҡара золом,

Уҫал ниәт,

Яманлыҡ юҡ!

Ул күҙҙәрҙә —

Изге хәтер,

Һәйкәл кеүек

Мәңге тере,

Уяу тора.

Тере хәтер—

Алыҫ Себер,

Тайга аша,

Дингеҙ кисеп,

Барып етер,

Хиросима,

Тура һиңә.

 

Бөгөн күр һин,

Нагасаки:

Агрессорға

Нәфрәт уты,

Үс ялҡыны

Минең күҙҙән

Күсә күпме

Күҙҙәренә

Планетаның!

 

Утлы күҫәк

Күтәреүсе

Янъялсыға

Ҡаршы сығам,

Хиросима!—

Һине яҡлап,

Күпме дуҫың

Күтәрелә

Илдәренән

Бар донъяның!

 

5

Ғүмер буйы,

Күңел тулып,

Ҡара күҙем

Түгеп нурын,

Ҡаш өҫтөнә

Ҡуйып ҡулым,

Һиңә гел дә

Бағасаҡмын,

Нагасаки!

Һине гел дә

Табасаҡмын,

Хиросима!

 

Именлектең

Ҡыңғырауын

Ҡағасаҡмын!

Тыныслыҡтың

Йыр-оранын

Һуҙасаҡмын,

Нагасаки!..

 

         6

Хиросима,

Нагасаки

Ҡәберҙәре —

Еребеҙҙең

Янып аҡҡан

Ике күҙе.

Өңрәйешеп,

Мөлдөрәшеп

Беҙгә баҡҡан—

Өмөтләнеп

Һәм ышанып

Тереләрҙең

Иманына,

Киләсәктең

Аҡылына...

 

       7

Тайфундарға

Ҡаршы йөҙгән

Кораблдәй—

Хиросима!—

Атом көлөн

Тишеп үҫкән

Һыу сәсәге—

Нагасаки!

Мәңге тере

Хәтер булып,

Күҙ алдында

Сайҡалалар

Океандағы

Аҡ ҡалалар:

Хиросима —

Ҡарай миңә,

Нагасаки —

Баға һиңә...

 

 1985 йыл, 6-7 август.